Sữa ong chúa (Royal Jelly) là chất tiết ra từ tuyến hàm và tuyến hạ hầu của ong thợ non (5 – 8 ngày tuổi) để nuôi ấu trùng ong chúa và ong chúa trưởng thành. Nó được gọi là sữa ong chúa bởi vì đây là thức ăn duy nhất cho ấu trùng ong chúa.
Sữa ong chúa được tạo ra như thế nào?
- Sữa ong chúa được sản xuất bằng cách chuyển ấu trùng 1 ngày tuổi vào mũ chúa nhân tạo để ong nuôi dưỡng nhả sữa để nuôi ấu trùng ong chúa.
- Phương pháp sản suất sữa ong chúa dựa trên nguyên tắc đàn ong muốn chia đàn tự nhiên, muốn thay thế chúa hay đàn ong mất chúa đột ngột.
- Khi đó ong thợ sẽ xây mũ chúa, ong chúa đẻ trứng thụ tinh vào đó hoặc ong thợ gắp ấu trùng một ngày tuổi vào mũ chúa.
- Trường hợp đàn ong mất chúa, ong thợ sẽ cấp tạo mũ chúa từ lỗ tổ ấu trùng ong thợ. Tỷ lệ tiếp thu các mũ chúa nhân tạo cao hơn đáng kể khi tuổi của ấu trùng được chọn để di trùng ít hơn 48 giờ.
- Để sản xuất sữa ong chúa người nuôi ong sử dụng cầu tạo sữa chúa với các mũ chúa bằng nhựa, di các ấu trùng 1 ngày tuổi vào các chén nhựa.
- Đến ngày thứ 3 (72 giờ) sau khi di trùng sữa chúa sẽ được thu hoạch vì lúc này lượng sữa chúa trong mũ chúa đạt lớn nhất.
Thu hoạch
Lấy khung sữa chúa để thu hoạch sữa
- Sau khi cho các đàn ong chuyên lấy sữa nuôi các ấu trùng được 3 ngày, tiến hành lấy các khung cầu sữa ra khỏi tổ. Dùng bình khói thổi vào các khe ong, rồi dùng hai tay nhấc cầu sữa lên, dùng cổ tay lắc nhẹ cho ong rơi xuống, sau đó lấy chổi quét ong, quét sạch ong thợ bám trên cầu làm sữa.
Tiến hành cắt bỏ sáp trên các mũ chúa
- Các mũ chứa thường được ong thợ tiết sáp xây thêm nên khi múc sữa ra dễ bị lẫn vào trong sữa. Vì vậy cần cắt bỏ trước khi múc sữa, bằng cách dùng dao nhỏ cắt bỏ phần sáp xây thêm.
Gắp các ấu trùng
- Sau khi cắt phần sáp xây thêm, gắp các ấu trùng có trong các mũ chúa ra ngoài, xếp gọn để chuẩn bị cho việc múc sữa ong chúa.
Lấy sữa chúa và lọc sạch sữa chúa
- Dùng các thanh tre sạch để vét sữa chúa hoặc dùng máy hút chân không để hút sữa chúa. Sữa chúa được đưa vào các bình có đặt lưới lọc sữa để lọc cho tiện. Các khung làm sữa sau khi đã thu hoạch xong tiếp tục di trùng cho thu hoạch sữa lần sau.
Đóng gói
- Sữa ong chúa sau khi lấy ra được lọc sạch tạp chất, đựng trong các túi nhựa thực phẩm 01 kg/túi hoặc các lọ nhựa 100 g/lọ.
Bảo quản sữa ong chúa
- Sữa chúa được đóng gói kín không cho không khí tiếp xúc, được đặt vào nơi tối không có ánh sáng và được bảo quản ở nhiệt độ từ 0 – 5ºC (nếu bảo quản trong thời gian ngắn). Khi cần dự trữ lâu, phải bảo quản sữa ong chúa trong các tủ đá hoặc trong kho lạnh ở nhiệt độ khoảng – 20ºC. Ngoài ra có thể bảo quản sữa ong chúa sau khi đông khô trong viên nang cứng hoặc viên nang mềm.
Lợi ích của sữa ong chúa
1. Tăng cường sức đề kháng:
- Chứa nhiều vitamin, khoáng chất và các axit amin thiết yếu, giúp tăng cường hệ miễn dịch, chống lại vi khuẩn, virus và các tác nhân gây hại khác.
- Có đặc tính kháng viêm và kháng khuẩn, giúp hỗ trợ điều trị các bệnh do vi khuẩn và nấm gây ra.
2. Chống lão hóa:
- Chứa nhiều chất chống oxy hóa mạnh mẽ, giúp chống lại các gốc tự do, ngăn ngừa lão hóa da và cơ thể.
- Có thể giúp cải thiện độ đàn hồi da và giảm nếp nhăn.
3. Hỗ trợ tim mạch:
- Có thể giúp giảm cholesterol xấu (LDL) và tăng cholesterol tốt (HDL), giúp bảo vệ tim mạch.
- Có thể giúp giảm huyết áp và nguy cơ mắc bệnh tim.
4. Tăng cường trí nhớ:
- Có thể giúp cải thiện trí nhớ và khả năng tập trung.
- Có thể giúp bảo vệ não bộ khỏi các bệnh thoái hóa thần kinh như Alzheimer và Parkinson.
5. Hỗ trợ sinh lý:
- Có thể giúp tăng cường hormone sinh sản ở cả nam và nữ, hỗ trợ cải thiện sinh lý.
- Có thể giúp tăng cường sức khỏe tinh trùng và trứng, hỗ trợ khả năng sinh sản.
6. Làm đẹp da:
- Có tác dụng dưỡng ẩm và kháng khuẩn, giúp giữ cho da mềm mại, mịn màng và giảm mụn trứng cá.
- Có thể giúp làm mờ các vết thâm và sẹo trên da.
7. Giúp ngủ ngon:
- Sữa ong chúa có thể giúp thư giãn hệ thần kinh và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
- Uống sữa ong chúa trước khi ngủ có thể giúp bạn dễ ngủ và ngủ sâu hơn.
8. Hỗ trợ giảm cân:
- Có thể giúp tăng cường cảm giác no và giảm cảm giác thèm ăn, hỗ trợ giảm cân hiệu quả.
- Thay thế đường bằng sữa ong chúa trong chế độ ăn uống cũng có thể giúp bạn giảm lượng calo nạp vào cơ thể.
9. Tốt cho hệ tiêu hóa:
- Có tác dụng prebiotic, giúp kích thích sự phát triển của vi khuẩn có lợi trong đường ruột, hỗ trợ tiêu hóa và cải thiện hệ thống tiêu hóa.
- Có thể giúp giảm các triệu chứng khó tiêu, đầy hơi và táo bón.
10. Giảm ho và đau họng:
- Có đặc tính kháng viêm và kháng khuẩn, giúp giảm ho, đau họng và các triệu chứng cảm lạnh.
